Op naar het zuiden: van chimpansees spotten tot modderige busreizen en fietsen in de hitte

Terwijl we al weer 2 weken aan het reizen zijn, lijkt ons afscheid in Rubya inmiddels best lang geleden. De laatste week in Rubya verliep weer typisch Tanzaniaans, super chaotisch dus. We besloten de laatste week met z’n drieën op de mannenafdeling te blijven om zo ons coschap af te sluiten. Ik eindigde op woensdag ineens in mijn eentje op de afdeling toen Luka en Stijn op outreach gingen, en donderdag was het dan alweer tijd om de nieuwe co-assistenten op te gaan halen in Muleba. Ook hoorden we donderdag tijdens de overdracht ineens dat we op dat moment afscheid moesten nemen, omdat ze er ineens achter kwamen dat het vrijdag een nationale feestdag zou zijn en er dus geen overdracht was… De ‘speech’ die we samen met Godfrey in het Swahili hadden voorbereid voor de dag erna lag natuurlijk nog thuis, dus improviseerden we een paar zinnen die we hier nog van onthouden hadden. Allemaal heel chaotisch, maar aan de andere kant, een typische ‘Rubya-afsluiting’. Het afscheid nemen van alle artsen en vrienden die we hadden gemaakt viel ons zwaar, maar dat laat ook maar weer zien hoe goed we het in Rubya naar onze zin hebben gehad met zijn drieën! En hoewel we na het coschap ook afscheid moesten nemen van Luka, die met andere co-assistenten zou gaan reizen, gaan we haar met Kerstmis alweer zien in Arusha! 

Stijn en ik vertrokken dus inmiddels alweer 2 weken geleden op onze reis naar het zuiden van Tanzania. De zaterdag vertrokken we vroeg in de ochtend in een bus richting Kigoma, wat al meteen een nogal interessante busreis was. Richting het zuiden is het minder toeristisch, dus ergens hadden we al wel gehoord dat de wegen richting het zuiden heel slecht zouden zijn. De busrit betekende dus 9 uur lang over onverharde wegen hobbelen. Vreemd genoeg was er wel een verharde weg op het grootste deel van onze route, maar om de een of andere vage reden mochten we daar nog niet met de bus overheen. De bus reed dus parallel aan de verharde weg over onverharde paden, waarbij het ontwijken van de stenen en hobbels door de grote aantallen redelijk zinloos was. Stijn en ik hadden daarbij een zitplaats achterin de bus, waarbij we regelmatig een meter omhoog vlogen. 

De ochtend nadat we aankwamen in Kigoma, zouden we met een speedboot naar Gombe national park gaan. Dit park ligt aan lake Tanganyika, en is doordat er geen wegen naartoe gaan alleen bereikbaar via het water. Om half 8 stapten we op de boot voor een ritje dat zo'n uur zou moeten gaan duren. Maar, zoals we inmiddels gewend zijn in Tanzania, is op de geschatte tijdsduur nooit te vertrouwen. Halverwege onze bootreis hield namelijk de buitenboordmotor ermee op! Ondanks meerdere pogingen van onze twee stuurmannen om de motor uit elkaar te schroeven en te repareren (waarbij ook wel wat schroeven naar de bodem van het meer verdwenen), kregen zij de motor niet aan de praat. Tijd om te pedellen (met 1 peddel) dus. Dichtbij de kust sprong een van hen zelfs uit de boot om onze boot al lopend vooruit te trekken... En hoewel dit sneller ging dat het peddelen, deden we er uiteindelijk 5,5 uur over om in het park aan te komen. 
Eenmaal in het park konden we na een snelle lunch gelukkig direct op trekking gaan om chimpansees te zoeken, waarbij wij met een gids mee zouden lopen en aanwijzingen zouden krijgen van twee spotters die in het bos al op zoek waren naar de chimpansees. Hoewel we er al voor gewaarschuwd waren dat chimpansees 's middags vaak moeilijk te vinden waren, vonden we er na 15 minuten toch een. Hij zat op zijn dooie gemak op een termietenheuvel naar mieren te vissen, en trok zich helemaal niks van ons aan toen we op een paar meter afstand stonden. Zo kregen wij uitgebreid de tijd om foto's te maken van dit prachtig mooie dier! De volgende ochtend gingen we weer op pad, en dit keer hadden we nog meer geluk. Tijdens het lopen stonden we al een paar keer ineens oog in oog met bavianen die pal langs het pad bleken te zitten toen we om ons heen keken. En na een paar uur berg op en af en tussen takken door klauteren, kwam ik half dood boven op de laatste berg aan. Een grotere beloning had er echter niet kunnen zijn, toen we ineens op een meter afstand stonden van een hele groep chimpansees! We klauterden achter hen aan de berg af en volgden hen een heel stuk richting het dal tot ze ergens in de bomen verdwenen en het tijd was voor ons om terug te gaan. Daar wachtte de speedboot weer op ons om ons mee terug te nemen, waarbij de motor nog steeds half uit elkaar lag maar ze hem deze keer wonderbaarlijk genoeg wel aan de praat kregen. En hoewel de motor het deze keer wel volhield, kwamen we deze keer in een grote onweersbui terecht en kwamen we doorweekt terug aan in de haven. Maar, ondanks de bootritten was het de ervaring zeker waard!

Na een dag relaxen aan een prachtig strandje aan het Tanganyika meer, zouden we woensdag vertrekken op de boot naar Kasanga. Deze bootrit zouden we maken met de MV Liemba, en oude boot die door de Duitsers naar Tanzania was gebracht in de eerste wereldoorlog (voor de geschiedenisliefhebbers ons, op wikipedia staat de bijzondere uitgebreide geschiedeins van deze boot). Deze boot zou ons zo'n 500 kilometer over het meer naar het zuiden brengen. Maar, het zou Tanzania natuurlijk niet zijn als deze boot op tijd zou vertrekken! Voordat we naar de boot werden gebracht wisten we al dat er een vertraging van twee uur zou zijn, maar na nog een paar uur wachten op de boot, kwam de kapitein ons mededelen dat de boot die dag helemaal niet meer zou gaan! We moesten de volgende ochtend daarom maar om 9 uur terugkomen, want slapen op de boot was niet toegestaan. Na uiteindelijk 20 uur vertraging, konden we de volgende dag om 12 uur dan eindelijk vertrekken. We brachten de twee dagen door met 7 andere ‘wazungu’ op de boot, die allemaal hun eigen typische verhalen hadden over hun reizen door Tanzania, heel gezellig om al deze verhalen te horen!
Tijdens de boottocht zouden we aanmeren in 3 havens, waarbij er wel zo’n 10 opstappunten zouden zijn. Dit betekende dus, zo vonden we onderweg uit, dat zodra we bij het volgende ‘opstappunt’ kwamen, de boot een aantal keer hard toeterde en zo dicht mogelijk op de kust vaarde. Het harde toeteren was vervolgens voor een aantal mensen op kleine roeiboten het teken dat ze als een malle naar de boot moesten gaan roeien in hun kleine, meestal lekke en veel te overvol gepropte bootjes. De bootjes die van alle kanten aangevaren kwamen, gingen dan naast elkaar aan de zijkant van de boot liggen, waarbij de mensen door het laagste raam van de boot kwamen geklommen om aan boord te komen. Vrouwen en kinderen werden daarbij zo’n beetje naar binnen getakeld, en sommige mannen kregen het zelfs voor elkaar om via de zijkant van de boot helemaal naar boven te klimmen (zie foto’s). Dit werd op elk ‘opstappunt’ herhaald, en wonder boven wonder (zeker als je weet dat de meeste Tanzanianen niet kunnen zwemmen) ging dat elke keer weer goed. Een zekere 23 uur later dan gepland kwamen we uiteindelijk in Kasanga aan!

Na een dag in Kasanga waarop we een hele mooie waterval bezochten (ik geloof de 2e hoogste single-stream waterval in Afrika) was het tijd om weer verder te reizen naar Mbeya. Ook deze rit ging niet zonder de nodige problemen. We werden wakker om 4.30 ‘s ochtends, en merkten meteen dat het onweerde en bliksemde boven het meer. Het probleem was alleen dat wij met de boot naar de taxi plek zouden gaan. Je zou denken dat het bootje niet zou varen in het onweer, maar dat deden we dus wel! We moesten snel snel zijn volgens de hoteleigenaar, omdat de ‘heavy rains’ zo zouden beginnen. Toen we van de boot af sprongen en onze schoenen nog uit deden om ze droog te houden, kwamen we er al snel achter dat dit een nutteloze poging was. De hevige regen barstte namelijk los, en binnen een minuut waren we allemaal door en door doorweekt. En dat in het donker, met al onze baggage, in het onweer… De spullen konden we in de taxi laden zodat ze wat droog zouden blijven, maar 3 personen van de groep moesten lopen omdat we niet in de taxi pastten. Na 20 meter stond echter ook de taxi stil, omdat de bestuurder blijkbaar niet zoveel zag door zijn aangeslagen voorruit, en dus van de weg af was gereden! Gelukkig waren we met genoeg man om de auto weer terug op de weg te duwen, en konden we verder rijden. De bus stond al klaar maar wachtte gelukkig totdat onze taxichauffeur op en neer gependeld was om de rest te halen (wat al best uitzonderlijk was aangezien alle buschauffeurs hier een enorme haast lijken te hebben). Misschien had hij medelijden met ons, toen we volledig doorweekt met z’n allen kwamen binnen sjokken in de bus. Veel tijd om op te drogen hadden we echter niet. We reden namelijk over onverharde wegen, en met de hevige regen waren alle wegen veranderd in modderpaden. Het duurde dan ook niet lang voordat de bus van de weg afslipte en vast kwam te zitten in de modder. Blijbaar zijn de Tanzanianen dit wel gewend, want ze stonden allemaal meteen op om de bus uit te gaan, waarbij de mannen de bus uit probeerden te graven en hem vooruit probeerden te duwen. Al snel hadden we door dat wij hierin niet goed genoeg wisten wat te doen om te kunnen helpen, dus liepen we met z’n allen maar alvast een stuk verder de heuvel op. Hier konden we schuilen in een klein hutje, waar een lekker warm houtvuur brandde en we dus een beetje op konden drogen! In het hutje was het redelijk druk, want er waren 3 bussen achter elkaar die op dezelfde heuvel vast waren gelopen.. Geen wonder dus dat het voor de Tanzanianen in de bus de normaalste zaak van de wereld leek. Na een lange busrit kwamen we ‘s avonds gelukkig zonder verdere problemen op onze volgende bestemming in Mbeya aan.

Na 2 dagen in mbeya waarin we vooral koffietentjes en restaurantjes hebben gezien (door de enorme regen was er niet heel veel ruimte voor onze wandelplannen), wilden we woensdag met de trein naar Dar es Salaam reizen. Ondanks onze pogingen om treintickets te bemachtigen, waarvoor we al weken naar verschillende reserveringsnummers aan het bellen waren (waarvan sommige niet opnamen en andere zelfs niet meer bestonden), bleken er bij aankomst op het treinstation geen tickets meer te zijn. Dat werd dus nog een dagje bussen, dit keer helemaal van Mbeya naar Dar es Salaam, zo’n 800 kilometer! Hier deden we zo’n 18,5 uur over, waarbij het dan wel weer leuk was dat we door een game reserve kwamen en we verschillende olifanten en giraffes hebben kunnen spotten in de bus.

Na een dag in Dar es Salaam om bij te komen van onze busrit, zijn we gisteren doorgereisd naar Tanga, een stadje aan de Noord-oost kust van Tanzania. Vandaag hebben we sinds 4 maanden weer eens op een fiets gezeten! Fietsen blijkt hier namelijk helemaal normaal en een veelgebruikt vervoersmiddel, dus wij dachten dat dit wel een leuke manier was om ruïnes te bezoeken op 20 kilometer van de stad. Daarbij hadden we alleen even de slechte wegen en de gloeiend hete zon niet meegerekend, maar het was zeker een mooi tochtje!

Morgenochtend zullen we vanuit hier weer verder gaan naar Lushoto, om daar 4 dagen door de bergen te gaan wandelen. Na Lushoto is het dan alweer tijd om naar Arusha te gaan, om een vriend van Stijn op te halen, kerst te vieren met de andere co-assistenten, en daarna de Kilimanjaro op te gaan!

Weer een hele hoop meegemaakt en een hele hoop verhalen dus, die ik in het kort heb proberen te vertellen. We hebben nog een hoop plannen voor de komende weken dat we in Tanzania zijn, weken die waarschijnlijk voorbij zullen vliegen. En hoewel we weer blij zullen zijn om iedereen terug te zien, kunnen we ons vanuit hier nog niet zo goed voorstellen dat we over een maand alweer terug zullen zijn in het koude koude Nederland..​